Co to jest sabataizm (definicja)?
- sabataizm to XVII-wieczny ruch mesjanistyczny w judaizmie rozpowszechniony wśród Żydów Bliskiego Wschodu i Europy, uznający Sabataja Cwi za Mesjasza
- sabataizm to ruch mesjanistyczny w judaizmie
- sabataizm to sabatianizm
Definicja
Sabataizm - tajemniczy ruch mesjanistyczny w judaizmie
Sabataizm jest jednym z najbardziej tajemniczych i kontrowersyjnych ruchów religijnych w historii judaizmu. Jego początki sięgają XVII wieku, kiedy to wśród Żydów w Europie i na Bliskim Wschodzie pojawiły się pogłoski o przyjściu Mesjasza. Jednak w przeciwieństwie do tradycyjnego mesjanizmu, w którym oczekiwano przyjścia prawdziwego Mesjasza, w sabataizmie wybranym został Sabataj Cwi - rabin z Izmiru, uznany przez swoich wyznawców za Mesjasza. Co ciekawe, Sabataj Cwi nie był pierwszym, a nawet nie jedynym, który w tamtym czasie ogłosił się Mesjaszem. Jednak to właśnie jego ruch stał się najbardziej znany i wpłynął na wiele aspektów życia żydowskiego społeczeństwa.
Sabatai Cwi - wybrany Mesjasz w ruchu sabataickim
Jak już wspomniano, Sabataj Cwi był rabinem z Izmiru, urodzonym w 1626 roku. Jego ruch mesjanistyczny rozpoczął się w 1665 roku, kiedy to ogłosił się Mesjaszem w Salonikach. Jego nauki i poglądy szybko rozprzestrzeniły się wśród Żydów, a Sabataj Cwi zyskał wielu wyznawców. Wśród nich byli zarówno prosty lud, jak i wykształcona elita. Sabataizm stał się ruchem masowym, obejmującym zarówno Żydów sefardyjskich, jak i aszkenazyjskich.
Jedną z najważniejszych doktryn sabataickich było oczekiwanie na przyjście "nowego porządku" - czasu, w którym Bóg przywróciłby Izraelowi jego dawne znaczenie. Wizja ta była zgodna z mesjanistycznymi przekonaniami wielu Żydów, jednak Sabataj Cwi poszedł o krok dalej, ogłaszając się wcielonym Mesjaszem i prorokując nadejście "nowego porządku" wkrótce.
Sabataizm miał również swoje własne rytuały i praktyki religijne, w tym wykorzystywanie kabały, czyli mistycznego nurtu judaizmu, w celu osiągnięcia duchowego oświecenia. Wiele z tych praktyk było kontrowersyjnych i niezgodnych z tradycyjnymi naukami judaizmu, co wywołało sprzeciw rabinów i innych liderów religijnych.
Upadek ruchu sabataickiego
Pomimo szybkiego wzrostu popularności, sabataizm nie przetrwał długo. W 1666 roku, Sabataj Cwi został aresztowany przez władze osmańskie i postawiony przed wyborem: albo konwersja na islam, albo śmierć. Zaskakująco, Sabataj Cwi wybrał konwersję, co wywołało szok i rozczarowanie wśród jego wyznawców. Większość z nich jednak nie uwierzyła w jego "przeobrażenie" i nadal uważała go za Mesjasza.
Po konwersji Sabataj Cwi wycofał się z życia publicznego, jednak jego wyznawcy nie zaprzestali swoich praktyk i wierzeń. Ruch sabataicki przetrwał jeszcze przez kilka dziesięcioleci, jednak z czasem został zepchnięty na margines przez tradycyjne odłamy judaizmu i inne ruchy mesjanistyczne. Współcześnie sabataizm jest uważany za ruch historyczny, jednak wciąż budzi zainteresowanie i kontrowersje wśród badaczy i religioznawców.
Wpływ sabataizmu na judaizm i inne religie
Mimo upadku ruchu sabataickiego, jego wpływ na judaizm i inne religie był znaczący. Wielu badaczy uważa, że sabataizm był jednym z pierwszych ruchów, które przyczyniły się do rozwoju i zmian w judaizmie. Wywołał on również wiele dyskusji na temat natury mesjanizmu i jego roli w judaizmie.
Sabataizm miał również wpływ na chrześcijaństwo, w szczególności na niektóre odłamy protestantyzmu. Wiele nauk i praktyk sabataickich zostało przejętych przez chrześcijańskie ruchy mesjanistyczne, które wierzą w przyjście Mesjasza i oczekują "nowego porządku". Wpływ sabataizmu można również dostrzec w niektórych nurtach sufizmu - mistycznego odłamu islamu.
Sabataizm był zatem ruchem, który wywołał wiele dyskusji i kontrowersji w judaizmie i innych religiach. Jego wpływ wciąż jest obecny w wielu aspektach religijnego życia i stanowi ważny element w historii judaizmu i religijności na Bliskim Wschodzie i w Europie.Czy wiesz już co to jest sabataizm?